Wat is een cleanroom in Europa
Wat is een cleanroom in Europa kan het beste beantwoord worden door te starten met het Nederlandse begrip ‘cleanroom’. Wij gebruiken de woordcombinatie om alle verschijningsvormen voor een uitzonderlijk schone ruimte te omschrijven.
Met schoon bedoelen we zeer kleine hoeveelheden onzichtbaar dood en of levend stof. Het begrip cleanroom is voor ASML heel iets anders dan een operatiekamer in een ziekenhuis, een productieruimte voor cytostatica bij Basic Pharma (DSM) of de bereidingsruimte voor babyvoeding bij Nutricia of Mead Johnson.
In Europa
In Europa gebruikt men soms nationaal nog andere benamingen, zoals Clean Room, Sale Blanche of Reinraume, maar voor alle cleanrooms gelden internationaal vergelijkbare strenge regels, zoals ISO 14644 en GMP.
Indeling
Voor sommige cleanrooms is alleen dood stof belangrijk, terwijl in operatiekamers levende vervuiling, zoals micro-organismen, een cruciale rol spelen. Maar het geldt ook voor minder bekende cleanrooms zoals in de keuken van een Michelin drie-sterren-kok.
Het begrip cleanroom wordt in Europa steeds algemener omdat de nationale woorden vervangen worden door het Nederlandse ‘cleanroom’. Misschien dat het Europese hoofdkwartier van de EMA in Amsterdam, European Medicines Agency, hiervoor een belangrijke stimulans is tot internationale begripsvorming.
Kamers en functies
Cleanrooms zijn aaneengeschakelde kamers die betrouwbaar 24/7 worden voorzien van gefilterde schone lucht en onderling in luchtdruk kunnen verschillen. Veiligheid en betrouwbaarheid spelen hier een hoofd rol.
De kamers in een cleanroom zijn schematisch verdeeld naar functie. Het cleanroom-principe is opgedeeld in vier gebieden. Ze verschillen onderling qua luchtdruk en stofclassificatie. De vier sectoren zijn: de goederen stromen, personeel en de werkzaamheden. ‘Goods In’, ‘Goods Out’, ‘Personnel’ en werkruimte, de ‘Cleanroom’. Met de drukverschillen wordt onderlinge besmetting voorkomen; contaminatie.
Branches en procedures
Er zijn branches waar de vraag, ‘wat is een cleanroom’, het best beantwoord kan worden met een beschrijving van het productieproces. Een opvallend kenmerk van alle cleanrooms is dat de eigenschappen in procedures vastliggen en reproduceerbaar zijn.
Waar zijn cleanrooms voor nodig? Wanneer speelt betrouwbaarheid en of veiligheid een rol: dekseltjes op babyvoeding, communicatieapparatuur voor raketten, cytostatica voor ziekenhuizen, MPD nanotechnologie, de dagelijkse productie van dertigduizend kropjes sla. Zo maar wat producten die tot stand komen in een cleanroom.
HIGHCARE installeert, produceert en ontwerpt al vijfentwintig jaar metalen cleanrooms volgens het Industrieel Flexibel Demontabel (IFD)-systeem. Hoogwaardige stofarme ruimtes. Alle onderdelen worden industrieel samengesteld en op de bouwplaats samengevoegd en zijn daarom van constante hoge kwaliteit.
Eigen vlees keuren is er bij HIGHCARE niet bij
HIGHCARE levert internationaal erkende cleanrooms die voorzien zijn van een onafhankelijk ISO-certificaat. Als enige in de markt levert HIGHCARE cleanrooms gebruiksklaar: wanden, vloeren, technische installatie en HEPA-filterunits. Alle onderdelen zijn van hoge kwaliteit, industrieel geprefabriceerd en op elkaar afgestemd. Het bouwtempo ligt daardoor veel hoger en de kosten lager.
Bovendien hebben klanten maar één aanspreekpunt’, aldus directeur-eigenaar Bas de Bruijn. Alles in een hand. HIGHCARE installeert, produceert en ontwerpt stofarme ruimtes. Unieke metalen cleanrooms met een hoge classificatie en voorzien van airconditioning.
BETROUWBAAR EN REPRODUCEERBAAR
Wat is een cleanroom in Europa kan door de komst van de EMA naar Amsterdam in de markt van cleanroom-leveranciers in Nederland een flinke groei tot gevolg hebben.
De vraag naar cleanrooms neemt toe, merkt De Bruijn, die bedrijven bedient in de semicon, fijnmechanica, (bio)farmacie, voedingsindustrie en de ruimtevaart. ‘Steeds meer bedrijfsprocessen vereisen speciale omstandigheden om betrouwbaar en reproduceerbaar producten te kunnen samenstellen. De techniek in bijvoorbeeld de semicon is op zo’n hoog niveau dat de lucht ongelooflijk zuiver moet zijn, in de juiste relatieve vochtigheid en temperatuur om te voorkomen dat een stofdeeltje het proces ontregelt. ’Bij die hogere productie-eisen speelt betrouwbaarheid een steeds grotere rol. ‘Met het oog op hun imago willen klanten te allen tijde fouten vermijden. Dus moet je niet één uur betrouwbaar zijn, maar 24/7, op elk meetmoment, voor de lange termijn en in grote hoeveelheden. ’HIGHCARE heeft zich in dit vakgebied gespecialiseerd.
Ook de commerciële uitstraling van een cleanroom draagt bij aan de groei. ‘Als je als bedrijf kunt zeggen dat je een cleanroom ter beschikking hebt voor de productie, ervaren klanten dit als onderscheidend. Het geeft aan dat je een hoogwaardige productieomgeving kunt bieden, die regelmatig op een heel pakket kwaliteitseisen wordt gecontroleerd door een objectief beoordelaar. Dat geeft vertrouwen’, aldus De Bruijn.
De cleanrooms van HIGHCARE zijn dan ook samengesteld uit zorgvuldig geselecteerde inerte materialen die geschikt zijn voor steriele omgevingen en, afhankelijk van de sector, voldoen aan internationale normen als ISO, cGMP, HACCP en BRC.
DE GESCHIEDENIS VAN HIGHCARE
De onderneming is ontstaan uit een installatiebedrijf dat in de jaren ’60 veelal voor Philips werkzaam was. Philips was de eerste afnemer van stofarme ruimtes. De upgrading van de assemblage-ateliers vond plaats in de Voltfabrieken te Tilburg.
Begin jaren ’70 ontwikkelde het bedrijf zich, onder de bezielende leiding van Koos Nolte, in verschillende richtingen. Naast de vertrouwde installatietechniek werden werkgebieden aangeboord als infrastructuur voor verkeer, vliegvelden, parkeergarages en… kwalitatieve hoogwaardige, stofarme ruimten. Voor de onderneming waren de jaren zeventig het ideale klimaat voor deze nieuwe ontwikkelingen. De voorganger van HIGHCARE groeide in die tijd uit tot één van de grootste producenten.
Eind jaren ’80 werd de moederonderneming, de NIG Groep, verkocht aan Stork. In die periode startte Philips, de grootste klant, aan de reorganisatie met de krachtige naam ‘Centurion’. Stork reageerde door alle niet-kernactiviteiten te verzelfstandigen en bedong van de overnamekandidaten dat zij geen gebruik meer zouden maken van de oude bedrijfsnaam.
Nu de grootste klant reorganiseerde ontstond de noodzaak de strategie te wijzigen en is in een nieuwe onderneming het bedrijf voortgezet onder de naam ‘HIGHCARE’. Met internationale aspiraties. In die periode ontwikkelde HIGHCARE een innovatieve bouwtechnologie: IFD.
STAND ALONE SYSTEEM
Een ander voordeel van het IFD-concept is dat de cleanroom standalone geplaatst kan worden in een bedrijfshal. Als box in een box. ‘Dat is met name aantrekkelijk voor jonge ondernemers. Als zij na een paar jaar verhuizen naar een groter pand, kunnen ze de cleanroom zonder problemen meeverhuizen’, zegt De Bruijn.
Mocht een opdrachtgever kiezen voor een ‘sale leaseback’ dan is het belangrijk dat deze cleanroom niet nagelvast is verbonden met het gebouw, met uitzondering van de vloerbedekking.
HIGHCARE INSTALLEERT, PRODUCEERT, ONTWERPT
De kosten van een gemiddelde cleanroom zijn projectafhankelijk en lopen uiteen van 150.000 tot 1,5 miljoen euro. HIGHCARE mag onder meer DSM, VDL, Arion, BasicPharma, Pranapharm Rusland, Louwers Hanique, Weener Plastics, MeadJohnson en Antwerp Space tot zijn klanten rekenen. Komend jaar richt De Bruijn zijn vizier op het buitenland. ‘We zijn al actief in België, Duitsland, Rusland en Bulgarije. We willen verder expanderen naar Brazilië en het Midden-Oosten.
BULGARIJE
Onder de veilige paraplu van economische zaken leverde het bedrijf cleanrooms in Samara, Rusland en Sofia, Bulgarije. Sinds 2002 wordt HIGHCARE geleid door directeur Bas de Bruijn. Hij studeerde in 1985 af als ing. aan de afdeling Bouwtechniek aan het IHBO te Tilburg (HTS).
<ISO internationaal kwaliteitscertificaat>
